Xeeldheerida Soomaalidii hore ee caafimaadka

Xeeldheerida Soomaalidii hore ee caafimaadka

Waxa hubanti ah in aadamuhu jeerkasta oo uu noolyahayba halgan uu kula jiro nolosha. Jirrabka nololeed ee uu hadba la soo jaalana u raadiyo  xeeshii uu ku maarayn lahaa. Legdanka nololeed ee aadmuhu nolosha la tacaalayaa, waa kan ka soocaya noolaha intiisa kale, kana dhigay abuurkan karaamaysan ugaaska koonka iyo wixii ku dhex uuman.

Gumaysiga ka hor, Soomaalidu waxay ahayd bulsho isku filan oo nolosha kaalin muuqata ku leh. May ahayn bulsho sugta kaalmo shisheeye oo hadba dhibaha ka hor yimaadda xalkooda cid kale ugu qayshada. Se waxa ay ahaayeen bulsho isku fulin oo taqaan sida loo maareeyo dhib kasta oo la soo dersa.

Duulaankaas shisheeye ee boqol iyo konton jirsaday, wuxuu sababbay burbur umadeed oo baaxad leh oo saanyaday dhinacyo badan oo nolosheeda ah. Wuxuu weerarkaasi khataraha ugu daran ku yeeshay qabkii ummadnimo, wuxuuna dhaawac u gaystay kalsoonidii iyo isku-filnaantii bulshonimo.

Haddaba, qormadan oo hordhac u noqon doonta qormooyin taxane ah oo aan u bixinay 'Caafimaadka iyo Xeerdheerida Soomaalidii hore' oo aynu si taxane ah maalinba mawduuc diiradda ku saari doono. Qormadanna wax aynu ku eegi doonaa xubinta beerka. innaga oo ka eegayna xidhiidhka ka dhexeeya shaqada ay qabato iyo magaceeda.

Beerka

Aqoonta Soomaalidu u lahayd xubnaha jidhka waa mid muuqata oo laga dareemi karo ereybixinada mid walba ay u taqaanay. Ereybixinadaasi, keliya maaha magac, se waa kuwo ka turjumaya sida ay Soomaalidu aqoon durugsan ugu lahayd shaqada xubintaasi qabato iyo muhiimada jidhka ay u leedahay.

Macnaha ereyga Beer (liver) ee qaamuuska;

1. Kol waa magac lab waana xubin uurkujirta ah
lafdhabarleyda ka mid ah midabkeedu
madow guduud ku dheehanyahay ah oo
samaysa xammeytida, dhiiggana wixii
sumeynaya ka ilaalisa. Ama Qaybta dhexe ee
midhaha, jilicsan, qolof ku dahaadhan oo uu
geedku ka beermo.

2. Kolna waa magac dhedig oo waa dhul la falay oo dhir, midho iwm lagu abuuri karo.

3. Kol kalena waa fal amar ah oo cid lagu farayo in ay wax beerto.

Maxay tahay Shaqada Beerku?

Beerku waa xubinta lagu habeeyo kimikooyinka jidhku u baahan yahay si uu u noolaado. Waa xubinta nafaqooyinka cuntada uu ka helo loogu badalo qaabab uu jidhku qaadan karo. Shaqooyinka ugu waaweyn ee uu qabtana waxa ka mid ah;
1. Inuu xakameeyo heerka sonkorta dhiiga la socota. Marka sonkortu ay ku badato dhiiga waa uu ka reebaa oo kaydiyaa si marka ay ku yaraato u raaciyo dhiiga.
2. Wuxuu soo saaraa borotiinka sameeya xinjirowga.
3. Wuxuu ka qayb qaataa burburinta dufanka, waxaanu u badalaa tabar jidhku ku shaqeeyo.
4. Wuxuu meesha ka saaraa unugyada dhiiga cascas ee duqoobay.
5. Wuxuu kale oo dhiiga ka reebaa wixii wasakh ah ee la socda, jidhkana dibada uga saaraa isaga oo raaciya kaadida.

Si kale haddaynu I dhigno oo aynu jidhka intiisa kale ka soo qaadno in ay tahay beertii, Beerkuna waa kii beerta baaqbaaqayay, haramaynayay ee nafaqada iyo waraabkaba u qaabilsanaa.

Markaa, miyaan magaca BEER koobsanayn dhamaan shaqada uu u hayo jidhka, Soomaaliduna miyaanay ka dharagsanayn shaqada xubintaasi jidhka ugu qaybsan tahay markay magaca 'BEER' siinaysay.

Haddaba ma Soomaalidaa aqoonta kasmada heer ka gaadhay oo dunida inteeda kale kaga horeysay, mise talow afkan ayaa ba ah af Alle samee ah oo dhaafsiisan inta Aadanuhu gaadhi karo. Labadaa ta ay tahayba waxa hubanti ah in afkani yahay af dihin oo wali sokeeye iyo shisheeyaba aqoon badani ugu laaban tahay.